На фоне распачатай 7 кастрычніка агрэсіі ісламскіх тэрарыстаў супраць Ізраіля, МЗС Кітая заклікала Тэль-Авіў да «стрыманасці» i рэлiзацыi «прынцыпу дзвюх дзяржаў для двух народаў». У адказ Ізраіль выказаў расчараванне пазіцыяй Пекіна. Найперш, з-за таго, што ў ёй няма адназначнага асуджэння забойстваў мірных жыхароў. (У іх лік, паводле паведамлення Кітайскай гандлёвай палаты ў Ізраілі, уваходзяць і, як мінімум, трое кітайцаў, застрэленых тэрарыстамі, плюс яшчэ чацвёра, якія лічацца без вестак зніклымі). Ізраільскія дыпламаты, адзначыўшы, што чакалі адназначнага асуджэння дзеянняў ХАМАС, заявілі, што, калі забіваюць мірных людзей на вуліцах, не час успамінаць пра «дзве дзяржавы».
Асудзіў пазіцыю Пекіна ў дачыненні да канфлікту паміж Ізраілем і ХАМАС і лідэр большасці ў Сенаце ЗША Чак Шумер, які заявіў: «Я заклікаю Вас і ўвесь кітайскі народ устаць на бок ізраільскага народа і асудзіць баязлівыя і зласлівыя напады на яго. Я гавару гэта з павагай, але я быў расчараваны заявай міністра замежных спраў, у якой ён не выказаў спачування і падтрымкі ізраільскаму народу падчас гэтых трагедый». Праз некалькі гадзін пасля гэтай заявы старшыня КНР Сі Цзіньпін як ні ў чым не бывала сустрэўся ў Пекіне з дэлегацыяй амерыканскіх сенатараў.
А яшчэ праз некалькі дзён пасля гэтага, у сярэдзіне кастрычніка, Кітай афіцыйна абвінаваціў Ізраіль у тым, што яго дзеянні ў адказ на напад баевікоў ХАМАС выйшлі «за рамкі самаабароны». Аб гэтым заявіў кіраўнік МЗС Кітая Ван І. У тэлефоннай размове з кіраўніком МЗС Саудаўскай Аравіі прынцам Фейсалам бін Фарханам ён таксама адзначыў, што Ізраілю варта прыслухацца да заклікаў міжнароднай супольнасці і генсека ААН і спыніць «калектыўнае пакаранне» жыхароў сектара Газа.
«Кітай выступае супраць і асуджае ўсе дзеянні, якія шкодзяць грамадзянскаму насельніцтву, паколькі яны ідуць уразрэз з чалавечым сумленнем і парушаюць асноўныя нормы міжнароднага права», — падкрэсліў кіраўнік кітайскай дыпламатыі, таксама заклікаўшы Ізраіль і ХАМАС не рабіць ніякіх дзеянняў па далейшай эскалацыі ўзброенага канфлікту i як мага хутчэй сесці за стол перамоваў. Заадно Ван І заявіў, што ўрад Ізраіля павінен неадкладна спыніць «калектыўнае пакаранне» жыхароў сектара Газы.
Дзьвума днямі раней той жа кіраўнік МЗС КНР Ван І у тэлефоннай размове з дарадцам прэзідэнта Бразіліі Селсу Амарымам паведаміў, што для Кітая «палестынскае пытанне» з’яўляецца стрыжнем блізкаўсходняй праблемы. На думку кіраўніка кітайскай дыпламатыі, справядлівасць у адносінах да палестынскага народа так і не была адноўлена: канфлікт яшчэ раз трагічна даказаў, што выхад з палестынскай праблемы заключаецца ў больш хуткім аднаўленні сапраўдных мірных перамоў і рэалізацыі законных правоў палестынскага народа.
Як следства, Кітай і яго МЗС заклікаюць «да найхутчэйшага склікання ўплывовай міжнароднай мірнай нарады з мэтай дасягнення шырокага кансенсусу ў міжнароднай супольнасці на аснове рашэння аб суіснаванні дзвюх дзяржаў, а таксама распрацоўцы графіка і «дарожнай карты» для дасягнення гэтай мэты». У вырашэнні палестынскага пытання, на думку кітайскай дыпламатыі, нясе адказнасць ААН, якая абавязана адыгрываць і «належную ролю». «Неабходна ўрэгуляваць канфлікт на аснове прынцыпу дзвюх дзяржаў для двух народаў і стварыць незалежную дзяржаву Палестына», — такі заклік змяшчаецца і ў афіцыйнай заяве МЗС КНР.
Гэтыя па-азіяцку мудрагелістыя заявы былі зроблены на фоне аб’яўлення кіраўніцтвам ХАМАС пятніцы 13 кастрычніка «Сусветным днём джыхаду», або «Днём лютасьці» і закліку ісламістаў да сусветнага габрэйскага пагрому і прычынення шкоды габрэям і ізраільцянам па ўсім свеце. У Пекіне на гэты заклік адрэагавалі ўзброеным нападам на супрацоўніка пасольства Ізраіля. Па дадзеных The Jerusalem Post, яно адбылося за межамі дыпламатычнай місіі, але ў тым раёне, дзе яна размешчана. Ізраільцянiн, па інфармацыі Yedioth Ahronoth, быў цяжка паранены і шпіталізаваны з нажавым раненнем.
У дадзеным кантэксце варта адзначыць, што пасля пачатку канфлікту паміж ХАМАС і Ізраілем антысемітызм літаральна апанаваў кітайскі інтэрнэт. Нягледзячы на тое, што афіцыйны Пекін адкрыта не прымае чый-небудзь бок, шматлікія кітайскія каментатары і карыстачы сеткі ахвотна выказваюць непрыязнасць да габрэяў і падтрымку Палестыне. Некаторыя нават абараняюць і прапагандуюць Халакост. Акаўнт пасольства Ізраіля ў Кітаі нават быў вымушаны закрыць раздзел каментароў пасля таго, як тысячы разгневаных карыстальнікаў сеткі пакінулі ў ім свае антысеміцкія каментары.
Кітайскія карыстальнікі сеткі абвінавачваюць Ізраіль у жорсткім уціску палестынцаў на працягу дзесяцігоддзяў і сцвярджаюць, што Ізраіль заслугоўвае кровапраліцця. Адзін з найбуйных блогераў КНР, які мае на Weibo больш за мільён падпісчыкаў, Цзыу Сяшы напісаў: «У мінулым Нямеччына вас пераследвала. Цяпер вы пераследуеце палестынцаў. Не заганяйце іншых у кут, таму што вы толькі капаеце сабе магілу». Нярэдкія і каментары, якія ўсхваляюць Адольфа Гітлера, адказнага за Халакост і смерць мільёнаў габрэяў падчас вайны. (На думку даследчыкаў-кітаістаў, цяперашні ўсплёск інтэрнет-антысемітызму, як і ён сам, у Кітаі ўзніклі на ўжо добра падрыхтаванай глебе. На працягу многіх гадоў у кітайскім інтэрнэце цыркулявалі тэорыі змовы аб яўрэях, якія сцвярджаюць, што яны праз арганізацыі накшталт масонства таемна кантралююць урад ЗША і ўплываюць на ўвесь свет).
Характэрна, што ў першыя дні пасля нападзення тэрарыстаў ХАМАС афіцыйныя асобы Кітая ніяк не каментавалі сітуацыю ў Ізраілі. Улічваючы тое, як шмат казалі пра кітайскі план вырашэння канфлікту пасля візіту прэзідэнта Палестыны Махмуда Абаса ў Пекін у чэрвені гэтага года, такая адсутнасць рэакцыі здаецца вельмі дзіўнай. Тым больш, што некаторыя аналітыкі абвінавацілі Кітай у тым, што здарылася ў Ізраілі 7 кастрычніка ў той жа дзень.
Вайна паміж Ізраілем і ХАМАС, на думку Wall Street Journal, багатая не толькі імклівым ростам антысемітызму і рэгіянальным пажарам. Яна таксама ўплывае на глабальны баланс сіл, знясільваючы амерыканскія і еўрапейскія рэсурсы, аслабляючы ціск на Расію і падаючы новыя магчымасці Кітаю. Цытуючы гэтую выснову аўтараў WSJ, аналітыкі BIoomberg адзначаюць, што Кітай, Расея і Іран даўно імкнуцца падарваць міжнародную сістэму, якая падтрымліваецца ЗША, і зараз карыстаюцца тым, што Амерыка адцягнулася.
Адным з першых наступстваў гэтага адцягнення, як і распачатай вайны ў цэлым, стаў калапс праекта IMEС, які Д.Байдэн анансаваў на нядаўнім саміце G20 у Нью-Дэлі. Падзеі ў Ізраілі ўжо па сутнасці хаваюць гэты праект па злучэнні Еўропы, Блізкага Усходу (у асобе Ізраіля, Саудаўскай Аравіі, ААЭ, Іарданіі) і Індыі. У той час як Кітай пацірае рукi і з палёгкай уздыхае.
У медыя праект гандлёвага калідора з Індыі ў Еўропу праз Блізкі Усход IMEС падаецца як ініцыятыва ЗША, якая кідае выклік кітайскаму лагістычнаму праекту «Адзін пояс, адзін шлях», арыентаванаму на больш шчыльную ўвязку вакол Пекіна эканомік 68 краін, у якіх пражывае дзве трэці насельніцтва свету, дзе ствараецца каля паловы сусьветнага ВУП. (Кітай развівае гэты праект ужо больш за 10 гадоў, у яго толькі з боку кітайскіх банкаў укладзена больш за 300 млрд долараў).
СМІ Індыі ўжо пішуць, што распачатыя ваенныя дзеянні ў Ізраілі фактычна перакрэсліваюць якія-небудзь перспектывы лагістычнага шляху IMEC, які ўключаў два асобныя калідоры з марскіх і чыгуначных ветак (усходні – які злучае Індыю з краінамі Персідскага Заліва; паўночны – які аб’ядноўвае краіны Персідскага Заліва).
А яшчэ за некалькі дзён да нападу 7 кастрычніка на Ізраіль, заходнія медыя пісалі, што IMEC арыентаваны на тое, каб «паменшыць нестабільнасць на Блізкім Усходзе». Цяпер жа, пасля нападу тэрарыстаў ХАМАС, раптам «высветлілася», што нават склад удзельнікаў праекта IMEС нібыта паказвае на рознасць іх інтарэсаў паміж сабой, а галоўнае – з ЗША. Цяпер адносіны Ізраіля і манархій Заліва зноў замарозіліся. А ў выпадку правядзення вялікай аперацыі ў Сектары Газа Эр-Рыяд будзе вымушаны падтрымаць палестынцаў – асцерагаючыся ўзмацнення Ірана. І ў такім выпадку казаць аб нармалізацыі адносін ужо не даводзіцца.
Іран, а таксама Катар і Турцыя ўжо прадэманстравалі пракітайскую і антыізраільскую пазіцыю – пад маркай, што ЗША, прадставіўшы IMEC з помпай і «не ў традыцыях Усходу», абышліся нядбайна з іх інтарэсамі. Катар даў зразумець, што выбудоўвае сваю дзяржаўную стратэгію-2030 з акцэнтам на праект КНР «Адзін пояс, адзін шлях». Турцыя пазіцыянуе сябе самастойным іграком, адкрываючы ў сябе пабудаваную Масквой АЭС і абдумваючы стварэнне з Расіяй энергетычнага хаба. Рознагалоссі, якія ёсць з ЗША ў Ірана агульнавядомыя (дзякуючы ім зусім не падаюцца канспіралогіяй тэзісы аб тым, што ХАМАС падтрымліваецца Іранам, які, у сваю чаргу, з’яўляецца падкантрольнай Кітаю проксі, а значыць у КНР далі дазвол на правядзенне аперацыі).
Агрэсія і вайна супраць Ізраіля вельмі выгадныя Кітаю і лабістам яго праекта «Адзін пояс, адзін шлях» яшчэ і стымуляваннем жадання «змяніць бакі» сярод патэнцыйных удзельнікаў альтэрнатыўнага праекта IMEC, які зводзіць на нішто магчымасць яго рэалізацыі. Характэрны прыклад. У Вашынгтоне імкнуліся дапамагчы Эр-Рыяду (і Абу-Дабі) стварыць процівагу Кітаю. Саудаўцы спачатку гэтае пачынанне віталі, але ўжо праз дзень пасля нападу на Ізраіль, прадэманстравалі яго непрыманне. Прычым у вельмі задзірлівай форме – прыняўшы актыўны ўдзел у сумесных вучэннях спецпадраздзяленняў ваенна-марскіх сіл Кітая і Саудаўскай Аравіі «Блакітны меч-2023» на кітайскай ваенна-марской базе Чжаньцзян (правінцыя Гуандун).
Цяпер Кітай спадзяецца падарваць пазіцыі ЗША у рэгіёне. Калапс транспартнага праекта IMEС з Індыі ў Еўропу як незаможнай альтэрнатывы кітайскаму «Адзін пояс — адзін шлях», — як і калапс усёй палітыкі адміністрацыі Д. Байдэна – цалкам у інтарэсах Пекіна. Дзякуючы яму з цяперашняй сітуацыі мэтанакіравана створанага крывавага хаосу пераможцам цалкам можа выйсці не толькі Іран, але і Кітай, які спрабуе запоўніць вакуум на Блізкім Усходзе, які пакідаецца амерыканцамі.
(c) ceapp.info